W przypadku gdy pracownik ulegnie wypadkowi przy pracy zadaniem pracodawcy jest powołanie zespołu powypadkowego, który ustali przyczyny i okoliczności zdarzenia. Wynikiem czynności przeprowadzonych przez zespół jest protokół powypadkowy, w którym następuje określenie między innymi okoliczności, w jakich doszło do wypadku, jego przyczyn oraz skutków, jak również tego, czy dane zdarzenie z udziałem pracownika można uznać za wypadek przy pracy.
W tym miejscu może pojawić się pytanie, czy i jaki wpływ na kształt protokołu powypadkowego ma sam pracownik? Pytanie to jest tym bardziej istotne w przypadku, gdy pracownik nie zgadza się z ustaleniami, jakie poczynione zostały w protokole.
Uwagi i zastrzeżenia do protokołu powypadkowego
W pierwszej kolejności pracownikowi przysługuje prawo zgłoszenia uwag i zastrzeżeń do protokołu powypadkowego. Poszkodowany może zgłosić swoje zastrzeżenia w momencie, kiedy zapoznawany jest przez zespół powypadkowy z treścią protokołu. Po sporządzeniu protokołu, a przed jego zatwierdzeniem przez pracodawcę, zespół powypadkowy zobowiązany jest bowiem zapoznać poszkodowanego pracownika z protokołem, jak również pouczyć go o prawie zgłoszenia do protokołu uwag i zastrzeżeń.
Przepisy regulujące kwestię ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy nie przewidują wprawdzie takiego obowiązku, ale dla celów dowodowych, jak również związku z tym, że uwagi i zastrzeżenia powinny być dołączone do protokołu, poszkodowany pracownik uwagi i zastrzeżenia powinien sporządzić w formie pisemnej.
Zgłoszenie przez pracownika zastrzeżeń do protokołu powypadkowego skutkuje tym, że zespół powypadkowy zobligowany jest do rozpatrzenia uwag pracownika, dokonania wyjaśnień oraz uzupełnień, a następnie sporządzenia nowego protokołu powypadkowego.
Pozew o ustalenie treści protokołu powypadkowego
Może zdarzyć się tak, że pomimo zgłoszonych przez pracownika zastrzeżeń oraz uwag, zespół powypadkowy nie dopatrzy się nieprawidłowości w protokole i w konsekwencji nowy protokół w dalszym ciągu nie będzie odzwierciedlał wersji zdarzeń, jaka zdaniem pracownika miała miejsce.
Z uwagi na to, że ustalenia wynikające z protokołu powypadkowego mogą mieć istotne znaczenie, jeśli chodzi o prawo pracownika do świadczeń przysługujących z tytułu wypadku przy pracy, poszkodowanemu pracownikowi przysługuje prawo do dochodzenia ustalenia prawidłowej treści protokołu powypadkowego przed sądem pracy w trybie art. 189 kodeksu postępowania cywilnego.
Wniesienie sprawy na drogę postępowania sądowego jest uzasadnione zwłaszcza wtedy, gdy zespół powypadkowy ustali w protokole, że do wypadku przy pracy w ogóle nie doszło, podczas gdy istnieją podstawy do tego, by przyjąć, że zdarzenie z udziałem pracownika spełnia warunki, aby zakwalifikować je jako wypadek przy pracy. Podobnie uznać należy, że powództwo jest zasadne w sytuacji, gdy zdarzenie zostało wprawdzie uznane za wypadek przy pracy, ale okoliczności, w jakich do niego doszło, czy też jego przyczyny opisane w protokole błędnie wskazują na przyczynienie się pracownika do wypadku przy pracy, podczas gdy do przyczynienia się ze strony pracownika w rzeczywistości nie doszło.
Podkreślić jednak należy, że podstawy do wystąpienia z powództwem o ustalenie prawidłowej treści protokołu powypadkowego oceniać należy w każdym przypadku odrębnie.